GÜNEŞ VE DERİ

Hayatın kaynağı olan güneşin derimiz için olumlu yönleri olduğu gibi olumsuz yönleri de vardır.

 

Güneşin deri üzerindeki yararlı etkileri:

-Güneş ışınları, deride bulunan D vitaminin öncüsü maddeyi aktif D vitaminine çevirmektedir. D vitamini ise, insan vücudunda kalsiyum dengesini ayarlamak yoluyla kemik gelişimine etkilidir. Bu özelliği nedeniyle, özellikle gelişme çağındaki çocuklar ve 60 yaş üzerindeki kişiler için güneş ışınları çok önemlidir. Bunun sağlanabilmesi için, aslında cildin gün içinde güneşe maruz kalan küçük alanlarının (yüz, eller, kollar, bacaklar gibi) kısa süreli güneşlendirilmesi (30 dk.) yeterli olacaktır.

-Güneş ışığının sedef hastalığı gibi bazı hastalıklarda iyileştirici etkisi bulunmaktadır.

 

Güneşin deri üzerindeki zararlı etkileri:

-Ultraviole ışınları deri üzerinde akut ve kronik olmak üzere biyolojik değişikliklere yol açmaktadır. Akut dönemde güneş yanığı, alerjik reaksiyonlar, lekelenme ve deri kalınlaşması, kronik dönemde ise tekrarlayan maruziyet sonrası deri yaşlanması, deri kanserleri gibi yan etkilere neden olmaktadır. 

Güneşle alevlenen deri hastalıklarında(porfiria,solar ürtizer,polimorf ışık reaksiyonu,DLE,rozasea,aktinik prurigo gibi) güneş ışığına maruz kalmak atakları başlatır veya alevlendirir.

 

UV Işınlar

 

Ultraviyole C

 Tamamına yakını ozon tabakası tarafından tutulan en zararlı ışın türüdür. Ameliyathaneler de sterilizasyon amaçlı kullanılır.

 

UVB

• Yeni melaninin yapımını uyarır ve cilde salınımını sağlar.

• DNA bantlarına ciddi hasar verir.

• Ben oluşmasına ve bazı cilt kanseri tiplerine (melenoma hariç) neden olur.

• Cildin yaşlanmasına neden olur (UVA'den çok daha az olmak üzere). 

• D Vitamininin oluşumunu uyararak, hastalıklara ve ironik olarak cilt ve diğer kanserlere karşı korur. 

• UVA'dan daha kolay güneş yanığına yol açar, ancak ölçülü dozu sağlıklı olabilir.

• Hemen hemen tüm güneş koruyucuları (Güneşten Koruyucuların Kullanımı için tıklayın) ile engellenir.

 

UVA

• Melanositlerde daha önceden üretilmiş olan melaninin salınımını sağlar.

• Cildin hızlı yaşlanmasına neden olur.

• UVB'ye kıyasla daha az kansere neden olduğu düşünülmekle birlikte diğer cilt kanserlerinden daha tehlikeli olan melanoma neden olur.

• Birçok güneş koruyucu tarafından engellenememektedir ancak giysi ile bir miktar engellenebilir.

• UVB'ye kıyasla sezon ve gün boyu daha istikrarlı bir seviyede bulunur.

Güneş ışınları melanin pigmenti birikimine neden olarak çil oluşumuna da yol açabilir.

 

Ayrıca güneş ışınları cildin kendini yenileme sisteminin çalışmasına zarar vermekte ve böylece deri kanseri oluşumu riskini arttırmaktadırlar. 

 

Güneş Işınlarından Korunmak İçin Neler Yapmalıyız?

 

Güneş ışınlarından korunmayla ilgili olarak dikkat edilmesi gerekenler:

 

• Güneş ışınlarının en dik olarak geldiği ve en çok zararlı ışın içeren 10.00 ile 17.00 saatleri arasında imkan olduğu sürece güneşe çıkılmamalıdır.

• Güneşe çıkarken olabildiğince cildi güneş ışığından koruyabilecek, ışığı yansıtan giysiler giyilmelidir.

• Güneşe çıkarken mutlaka UV ışığı geçirmeyen nitelikte güneş gözlüğü kullanılmalıdır. Unutulmamalıdır ki gözler de cildimiz gibi güneşten yanabilir.

• Yüksek faktörlü (40 – 50 faktör) güneşten koruyucu kremler kullanılabilir.   Bir güneş koruyucu krem ancak 2.5-3 saat cildimizi güneşten koruyabilir.

• Sağlıklı bronzlaşma  diye bir kavram yoktur. Bronzlaşmak zaten vücudun güneş ışınlarına verdiği bir tepkidir. Bronzlaşmak adına saatlerce güneş altında kalınmamalıdır.

• Çocuklar, yaşlılar, beyaz tenliler, hastalar, vücudunda ben olanlar daha fazla korunmaya ihtiyaç duyar.